Duurzaam succes #1: met lage investeringen en slimme middelen hun gehele woning van het gas af.
Voorjaar 2022
Maarten Mulder en zijn vriendin wonen in IJmuiden. Zij kochten daar in 2021 een hoekwoning uit de jaren dertig. Ze wisten dat zij veel moesten gaan aanpakken; het huis had al heel lang geen onderhoud meer gehad. Dus is onder meer de hele voorpui inclusief de erker vervangen en opnieuw opgemetseld, maar ook de zijpui. “Een mooie gelegenheid om het huis gelijk proberen ‘nul-op-de-meter’ te krijgen”, aldus Maarten.
Energiecoach Jan Commandeur van Coöperatie Energiek Velsen was eerder bij Maarten op bezoek en heeft daar ook tips gegeven. Maar Jan vond het verhaal zo sprekend dat hij Maarten heeft gevraagd of we dit zouden mogen opschrijven en delen met andere mensen die willen verduurzamen. Dus zijn we medio maart 2022 bij Maarten en zijn vriendin op bezoek geweest. Een mooi verhaal van inwoners van Velsen die met een verrassend lage investering van het gas af zijn en veel comfort in huis ervaren.
Waarom wilden jullie dit?
De belangijkste reden voor Maarten en zijn vriendin was om toekomstbestendig te zijn, zowel duurzaam als financieel. Maarten licht toe: “Wij zijn een jong gezin. In Nederland hebben we als doel om uiteindelijk van het gas af te gaan. Dus als gas niet meer geleverd wordt of nog duurder wordt is het in beide gevallen beter om ‘zelfvoorzienend’ te zijn. En er was tijdens de verbouwing al gezinsuitbreiding op komst. Dus ook met het oog op de toekomst van de komende generaties was het voor ons een belangrijke stap om het huis grondig te verduurzamen.”
Kosten en baten
Om de woning van het gas te krijgen heeft de familie Mulder in totaal circa € 11.000 uitgegeven. Het huidige voorschotbedrag voor energie is € 45 per maand. Er is nog geen heel jaar voorbij, maar de verwachting is dat de stroomrekening per maand uiteindelijk lager zal liggen. Mede omdat er 9 zonnepanelen op het dak staan. Er is geen aansluiting meer op het gas, er is dus ook geen gasrekening en er hoeft geen vastrecht meer voor het gas te worden afgedragen.
(Op bovenstaande foto’s wat impressies tijdens de aanleg. Op de plaatsen waar de lucht van de airco’s de kamers in komt zijn roosters geplaatst)
Wat is er allemaal gedaan?
“De muren zijn met 17 cm dik isolatiemateriaal geïsoleerd. Dat is net wat dikker dan de aanbevolen dikte volgens het nieuwe Bouwbesluit, maar we wilden het zekere voor het onzekere”, aldus Maarten. “Uiteindelijk is dat een goede keuze geweest, zo merkten we afgelopen winter”. Ook de vloer en het dak zijn geisoleerd. In het hele huis zit HR++ glas. Daarnaast staan er zonnepanelen op het dak. Voor het warme water staat er een warmtepompboiler in huis. Deze kan ook gebruikt worden voor vloerverwarming van kamers met een kleiner oppervlak, zoals op de bovenverdieping. Er wordt op inductie gekookt en de verwarming gaat verrassend genoeg met: airconditioning.
Verwarmen met airconditioning
Het eerste wat Maarten heeft gedaan is op zoek gaan naar mogelijkheden van warmtepompen. Hij heeft er heel veel over gelezen en uitgezocht. Maar hij vond het nadeel dat je dan op hoge kosten zit voor een zelfstandige warmtepomp die bijvoorbeeld aan vloerverwarming wordt gekoppeld. En als je voor hybride gaat, dan moet je toch ook een CV(gas)ketel behouden om bij te verwarmen. Het gezin wilde uiteindelijk van het gas af, dus dan liever iets dat nu al wat beter op de toekomst is afgestemd. Dus er lag een uitdaging in de vraag hoe het huis te gaan verwarmen. Na veel uitzoekwerk kwam airconditioning als beste uit de bus. Een airco is ook een type warmtepomp. Je denkt in eerste instantie aan koelen in plaats van verwarmen en een hoog energieverbruik. Maar een artikel over Skandinavië waar ze airco’s ophangen omdat in de winter bij minus 40 graden de CV het niet meer doet, was iets dat Maarten aan het denken zette. Dus warme lucht wordt in die landen via de airco in woningen naar binnen gehaald. Ook bleek een oom van Maarten ook boven een airco te hebben hangen in zijn huis die gebruikt wordt om te verwarmen. Dus toen kwam het ook nog dichterbij. Zijn oom had alles goed doorgerekend. Hij was ook met een warmtepompboiler bezig. Dat maakte de puzzel compleet, omdat er voor warm water ook nog een gasloze oplossing gezocht werd. Het water in zo’n boiler wordt verwarmd door een warmtepomp. Dat paste ook mooi omdat we een opbouw op het dak gingen plaatsen.
Voordelen van verwarmen met airco
De verwarm-efficiëntie van warme lucht ligt veel hoger dan bijvoorbeeld bij vloerverwarming. Daarnaast is het gasloos. Bij airconditioning komt al snel het beeld naar boven van witte opbouw units: kasten die aan de muur hangen. Maar niet bij de familie Mulder! Zij hebben ervoor gekozen om airco-units te kopen die ook in kantoorgebouwen en bijvoorbeeld hotelkamers worden gebruikt. Maarten: “Een voordeel is dat deze een hogere capaciteit hebben, maar ook dat ze tussen het plafond worden gemonteerd. In de muren zie je alleen een rooster bovenaan waar de warme lucht uitkomt en in de zomer indien nodig gekoelde lucht. Een bijkomend voordeel is dat er zuivere lucht in het huis blijft door circulatie met daardoor ook lager CO2 gehalte in de lucht ondanks dat huis dicht is.”
Zoektocht
Maarten heeft veel gevonden op het Tweakers topic ‘Lucht/lucht warmtepomp om mee te verwarmen en te koelen’. Mensen wisselen hier kennis en praktijkervaringen uit. Een keuze moest ook worden gemaakt in de capaciteit (de kracht) van de airco’s. Een expert die de units heeft geplaatst adviseerde een capaciteit van 4 kW op de bovenverdieping en 6kW beneden. Het idee erachter: het is beter om niet altijd op vol vermogen te hoeven draaien; dat is stiller, kost minder stroom en het verlengt de levensduur.
Stroomverbruik niet hoger dan een gemiddeld huishouden
Eind september 2021 zijn de airco’s opgehangen: een unit beneden en een unit boven. Het energieverbruik valt erg mee. De airco’s staan de afgelopen maanden dag en nacht aan, ook vanwege de baby. In januari was het verbruik 600 kWh, in februari 400 kWh en in de maand maart 240 kWh. De verwachting is dus dat het stroomverbruik niet veel hoger dan een gemiddeld huishouden. En het is voordelig dat er eigen stroomopwek is met de zonnepanelen.
Ter vergelijk: voor een vloerverwaming op gas ben je in de koude maanden als gauw een paar honderd Euro per maand kwijt.
Tip voor mensen die stappen willen maken
Maarten heeft nog een tip voor mensen die niet aan het verbouwen zijn en dat ook niet van plan zijn, maar toch iets met een airco willen doen. Als je een opbouwunit aanschaft, bijvoorbeeld voor bovenverdieningen, dan zijn de kosten voor een 3 kW unit circa € 1.500. Je bespaart dan al snel zo’n € 30 per maand = € 360 per jaar, dus is de terugverdientijd cq. kostenneutraal ongeveer 4 jaar.
Comfort
Na de aanleg was het huis door en door koud, doordat er verbouwd is, dus het duurde even voordat de warmte echt ook in de muren en vloeren zat. Maar dat hoort erbij na een verbouwing. Nadat de airco’s een week of twee aanstonden bleef het warmer.
Nu gaat de installatie in de nacht uit, door de isolatie blijft het warm. In de ochtend is het dan ongeveer 17 graden in huis en bij opnieuw aanzetten is het binnen een kwartier weer warm in huis. Maarten: “Mijn vriendin was wat sceptischer, maar nu is zij ook heel blij met het resultaat en het comfort. Ze had nog wat twijfels over eventuele luchtverplaatsing (wind) in huis. Maar de airco hoeft niet hard te blazen en bevalt prima.”
Plaatsing van de installaties
Problemen met plaatsing waren er niet en Maarten heeft ook zelf veel gedaan. Het is opgehangen door een gecertificeerd bedrijf. En voor Maarten is het is ook wel een sport om te kijken waar je nog wat kunt besparen. Zo zijn de muurroosters nogal aan de prijs. Na wat speurwek vond hij een bedrijf in Engeland die het voor een fractie van de prijs levert.
Slim inkopen en zelf uitzoeken loont
Ook de vloer in de woonkamer en keuken is vervangen. Maarten: “Wij wilden geen beton vanwege het karakter van het huis en ook wel vanwege de kosten. We hebben dus gekozen voor vloerisolatie. Toen heb ik een bedrijf gevonden dat het piepschuim van oude reclamedisplays versnippert. Het is gemaakt van eps korrels die ook door isolatiebedrijven worden gebruikt. Dat is wel van kunststof, maar omdat we het hergebruiken is dat nog altijd beter en duurzamer dan wanneer het bijvoorbeeld in de verbrandingsoven gaat. Het is dan pas afval, nu is het een goede grondstof die ons jarenlang isolatieplezier geeft. En het bedrijf heeft als voordeel dat ze het niet hoeven af te voeren, dus win-win. Het is vele malen goedkoper en het wordt in zakken geleverd. Voor de hele benedenverdieping was ik maar een paar honderd Euro kwijt. Het wordt in lichte zakken geleverd en we hebben het op de bodem onder de vloer gestort en met een hark gelijkmatig verdeeld. Dus het is heel makkelijk te doen, dat kan bijna iedereen zelf zou ik willen zeggen. Daarna hebben we de vloer met platen dichtgemaakt en nu ligt daar een mooie houten vloer over.”
Kortom: van het gas af kan voor betrekkelijk weinig geld. En het geeft een heel goed gevoel.
Wil je nog tips? Neem dan gerust contact op met Coöperatie Energiek Velsen.
